ΥΠΟΜΝΗΜΑ
1109/9-2-2012
Προς:
1) κ. Καμίνη, Δήμαρχο Αθηναίων
2) κ. Μπέη, Πρ. Δημ. Συμβουλίου
3) κ. Σπυροπούλου, Αν. Δήμαρχο
4) κ. Παπαχελά, Πρ. Ποιότητα Ζωής
5) κ. Αντωνοπούλου, Αντιδ. Σχ. Πόλεως
6) κ. Αντωνόπουλο, Αντιδ. Πρασίνου
7) κ. Παπαδάκη Πρ 7ο Διαμ.
8) κ. Παπακωνσταντίνου Δ/ντρια Σχ. Πόλεως
9) κ. Κακλαμάνη Δημ. Σύμβ.
10) κ. Σοφιανό Δημ. Συμβ.
11) κ. Κωνσταντίνου
12) κ. Αμυρά Δημ. Σύμβ.
13) κ. Πορτάλιου Ανοιχτή πόλη
Θέμα: Μητροπολιτκό πάρκο Γουδή
Σαν συνέχεια επανειλημμένων υπομνημάτων μας (πρόσφατο με αριθ. πρωτ. Δήμου Αθηναίων 00974/4-3-2012, παλιότερο 015789/27-1-2009, σας διαβάζουμε πιο αναλυτικά τις θέσεις του συλλόγου μας, για το Σχέδιο Γενικής Διάταξης (ΣΓΔ), που εκπονήθηκε από τον Οργανισμό Αθήνας, και υλοποιεί το Προεδρικό Διάταγμα ΦΕΚ 187/16-6-2011 που θεσμοθετεί το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή.
Ευελπιστούμε έτσι να συμβάλλουμε ώστε το 7ο Δημοτικό Διαμέρισμα και ο Δήμος Αθηναίων να διαμορφώσουν τις καλύτερες δυνατές θέσεις (άμεσα πρέπει να συγκληθεί Διαμερισματικό και Δημοτικό Συμβούλιο), και φυσικά να αγωνιστούν για την υλοποίησή τους, εγκαταλείποντας την μέχρι τώρα μακρόχρονη αδράνεια και αδιαφορία, γι' αυτό το μεγάλο πρόβλημα, δηλ. το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή, που αφορά όλους τους Αθηναίους.
Ας σημειωθεί ότι έχει αναρτηθεί και δοθεί για διαβούλευση στους αρμόδιους φορείς (φυσικά και στο Δήμο Αθηναίων), Σχέδιο Γενικής Διάταξης (ΣΓΔ), που αποσκοπεί στην εξειδίκευση του σχεδιασμού, και το οποίο επεξεργάστηκε ερευνητική ομάδα με την παρακολούθηση του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), με την παρότρυνση να διατυπωθούν οι προτάσεις, θέσεις κλπ μέχρι 20/2/2012, ώστε στη συνέχεια να εκπονηθεί το Οριστικό Σχέδιο Γενικής Διάταξης.
1) Σύντομο ιστορικό
Η συνολική έκταση του πάρκου (σελ. 5) είναι 4.000 στρέμματα. Από αυτά στα 2.500 περίπου στρέμματα, έχουν εγκατασταθεί μια σειρά από σημαντικές δραστηριότητες (όπως Νοσοκομεία, Υπουργεία, το Πολυτεχνείο, Ερευνητικά Κέντρα κ.λπ.), κατά κανόνα ευκαιριακά και αυθαίρετα.
Παρ΄ όλα αυτά το μέγεθος και η φύση των εγκαταστάσεων έχουν επιτρέψει να μείνουν ελεύθεροι κατασκευών, σε κατάσταση φυσική ή αναστρέψιμη, χώροι που αντιπροσωπεύουν ποσοστό πάνω από το 60% της έκτασης.
Επιπλέον στα υπόλοιπα 1500 στρέμματα περίπου στα οποία από τις αρχές του 20ου αιώνα εγκαταστάθηκαν στρατόπεδα (Η στρατιωτική πόλη Γουδή), οι κατασκευές είναι λιγότερες και οι ελεύθεροι και φυσικοί χώροι κυριαρχούν, ευρισκόμενοι συχνά σε πολύ καλή κατάσταση.
Υπάρχουν δηλαδή καλές προϋποθέσεις εφόσον φυσικά υπάρχει πολιτική βούληση από την πολιτεία για τη δημιουργία ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου, τόσο αναγκαίου με την υπάρχουσα πυκνοδόμηση, προς όφελος όλων των Αθηναίων.
Επισημαίνουμε, βέβαια, πως από το σύνολο των 1500 στρεμμάτων της στρατιωτικής έκτασης, τα 1000 περίπου έχουν παραχωρηθεί με νόμο (Ν. 732/77) στους όμορους Δήμους (Αθηναίων, Ζωγράφου), με στόχο «...τη δημιουργία ελεύθερων χώρων πρασίνου, ήπιου αθλητισμού και αναψυχής...» παραχώρηση η οποία όμως αμφισβητείται συστηματικά από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης εκμεταλλευόμενο και την πλήρη ολιγωρία και αδιαφορία του Δήμου Αθηναίων.
Παράλληλα, είναι γνωστό πως το πάρκο συνεχώς συρρικνώνεται και τσιμεντοποιείται (Μπάντμιντον, δημοσιογραφικό χωριό τύπου, αντικαρκινικό νοσοκομείο κ.λπ.), ενώ υπάρχουν συνεχώς προτάσεις και επιδιώξεις και για κατασκευή και άλλων κτιρίων που ναι μεν εκπληρώνουν ίσως υπαρκτές κοινωνικές ανάγκες, αλλά δεν συνάδουν με τον χαρακτήρα του πάρκου.
2) Μπάντμιντον
Πάγια είναι η θέση μας, για άμεση απομάκρυνση του Μπάτμιντον, το οποίο χωροθετήθηκε σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της πολιτείας, προσωρινά, και με δέσμευση ότι θα απομακρυνόταν με το τέλος των Ολυμπιακών αγώνων (ΦΕΚ 1002 Δ/14-11-2002).
Με το Μπάτμιντον διασπάται και κατακερματίζεται ο πυρήνας του πάρκου, και δημιουργείται μια εικόνα (απέραντο πάρκιγκ, δρόμοι παράνομοι, αυτοκίνητα παντού κλπ), που δεν ταιριάζει σε πάρκο.
Ο Σύλλογός μας μαζί με την δραστήρια «Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή» έχει προσφύγει στο συμβούλιο επικρατείας ζητώντας την ακύρωση της σύμβασης παραχώρησης του Μπάτμιντον. Η υπόθεση εκδικάστηκε και αναμένεται να εκδοθεί η απόφαση.
Η πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ.22) είναι να διατηρηθεί το Μπάντμιντον μέχρι τη λήξη της σύμβασης το 2026, δηλαδή για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα με κίνδυνο παραπέρα παραμονής κατά το γνωστό «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού».
Είμαστε επίσης αντίθετοι στην πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ.22,28) για δημιουργία στον υπαίθριο χώρο πέριξ του Μπάντμιντον θεάτρου, χώρων εστίασης, καθώς και γκαράζ, δυναμικότητας 250 σχημάτων (στη βόρεια παρειά του Θεάτρου Μπάντμιντον).
3) Υπόγειο γκαράζ στην κεντρική πλατεία
Είμαστε ριζικά αντίθετοι στην πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ. 19, 27) για δημιουργία στο άμεσο μέλλον (στόχος το 2020), υπόγειο γκαράζ κάτω από την κεντρική πλατεία, στην καρδιά του πάρκου, πολύ μεγάλης δυναμικότητας (800 - 1000 οχήματα).
α) Γιατί προβλέπονται να κατασκευαστούν αρκετά γκαράζ περιφερειακά των πάρκων, οπότε καλύπτονται οι ανάγκες των επισκεπτών κ.λπ.
β) Γιατί δεν θα υπάρχει υψηλό πράσινο στην καρδιά του πάρκου (κεντρική πλατεία) που είναι τόσο απαραίτητο για τη βελτίωση του μικροκλίματος, την αντιμετώπιση του καύσωνα το καλοκαίρι κ.λπ.
4) Επαγγελματική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ)
Με την πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ. 16, 20, 28), προβλέπεται η παραμονή της ΕΠΟ σε υπάρχον κτίριο που της είχε δοθεί την περίοδο των Ολυμπιακών αγώνων, το αργότερο μέχρι τη λήξη της σύμβασης το 2020, με δυνατότητα χρήσης εκ μέρους της, του γηπέδου που είναι παραδίπλα του κτιρίου.
Η πρότασή μας είναι να απομακρυνθεί άμεσα η ΕΠΟ, αφού η παρουσία της σύμφωνα με τα αναφερόμενα και στην πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ. 8), δεν συνάδει με το χαρακτήρα του πάρκου.
Ας σημειωθεί ότι η ΕΠΟ δεν είναι αθλητικό σωματείο, αλλά τριτοβάθμιο όργανο διοίκησης.
Για το γήπεδο που είναι δίπλα στο κτίριο που τώρα στεγάζεται η ΕΠΟ προτείνουμε να αξιοποιείται για προπονήσεις ερασιτεχνικών ομάδων.
5) Γήπεδο εντός της Σχολής Χωροφυλακής
Συμφωνούμε με την πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ. 20) για δημιουργία γηπέδου ποδοσφαίρου στη θέση του παλαιού γηπέδου της Σχολής Χωροφυλακής (σήμερα είναι ασφαλτοστρωμένος χώρος στάθμευσης οχημάτων της ΕΛ.ΑΣ.), που θα χρησιμοποιείται από τις ερασιτεχνικές ομάδες ποδοσφαίρου.
Αυτό το αίτημα προβάλλει και η ιστορική (ιδρύθηκε το 1924), αθλητική ερασιτεχνική ομάδα της περιοχής μας ΠΕΡΑ ΚΛΟΥΜΠ, με την οποία συνεργάζεται στενά ο Σύλλογός μας.
6) Επεκτάσεις υφισταμένων κτιρίων
Το ποσοστό 5% επί της επιφάνειας κάλυψης που επιτρέπεται για επεκτάσεις των υφισταμένων κτιρίων, θεωρείται υψηλό και πρέπει να καταργηθεί τελείως.
Να επιτρέπεται ίσως μόνο για τις ανάγκες σταθερότητας των κτιρίων (υποστυλώσεις, αντισεισμικές μελέτες κ.λπ.)
7) Κέντρο Ιατροβιολογικών Ερευνών
Είμαστε αντίθετοι στην πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ. 26) για «δυνατότητα ανέγερσης νέου κτιρίου (σύμφωνα με το ΦΕΚ 463/ΤΑΑΠΘ/08)».
8) Νοσοκομείο Νοσημάτων θώρακος «Η Σωτηρία»
Είμαστε αντίθετοι στην πρόταση του Οργανισμού Αθήνας (σελ. 26), «για δυνατότητα ανέγερσης νέων ή επέκτασης υφισταμένων κτιρίων.
9) Υπ. Προστασίας του πολίτη – ΕΥΠ
Και εδώ είμαστε αντίθετοι στη δυνατότητα (σελ. 26, 17) ανέγερσης νέου κτιρίου.
Γενικά είμαστε αντίθετοι στην επέκταση υφισταμένων ή ανέγερση νέων κτιρίων σ΄ όλη την έκταση του πάρκου, και φυσικά και στον χώρο της Πολυτεχνειούπολης που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ξεφύτρωσαν αρκετά νέα κτίρια (Ολυμπιακό χωριό Τύπου την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων και νέα κτίρια της Πολυτεχνικής Σχολής στη συνέχεια).
10) Δρόμοι εντός του Πάρκου
Ο οργανισμός Αθήνας προτείνει (σελ.30) την πλήρη απαγόρευση της κυκλοφορίας στον πυρήνα του πάρκου, στην τελική φάση υλοποίησή του (στόχος 2020), ενώ διατηρεί (σελ.30) το δρόμο ήπιας κυκλοφορίας προς το Μπάντμιντον που προβλέπεται να παραμείνει μέχρι τη λήξη της σύμβασης δηλ. το 2026.
H πρότασή μας είναι να απαγορευτεί άμεσα σε όλο το πάρκο, η κυκλοφορία των οχημάτων, ώστε να σταματήσει η σημερινή απαράδεκτη κατάσταση της διαμπερούς κίνησης των οχημάτων που διασπά την ενότητα του πάρκου, και της ατέρμονης στάθμευσης παντού των οχημάτων.
Η θέση μας είναι να υπάρχουν μόνο πεζόδρομοι και ποδηλατόδρομοι.
Ας σημειωθεί ότι το διάστημα μέχρι το 2020 ή το 2026 είναι πολύ μεγάλο με κίνδυνο δημιουργίας τετελεσμένων αφού «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού».
Άλλωστε αυτή τη θέση ως τελικό στόχο (σελ.29) προβλέπει και το Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 187/Δ/2011) που συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής «απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων στον πυρήνα του πάρκου σε μη εγκεκριμένες από πολεοδομικό σχέδιο οδούς με παράλληλη κατάργηση αυτών των οδών ή μετατροπή τους σε πεζόδρομους –ποδηλατόδρομους.
11) Περίπτερα
Ο Οργανισμός Αθήνας προτείνει (σελ. 18,21), την τοποθέτηση «περιορισμένου» αριθμού περιπτέρων (της τάξης των 30 τμ το κάθε ένα), για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών, μετά από εκτίμηση πως οι ανάγκες αυτές δεν δύνανται να στεγαστούν τα υπάρχοντα κτίρια.
Στα περίπτερα αυτά (σελ. 18) είναι δυνατόν «να φιλοξενούνται χρήσεις ενημέρωσης του κοινού, φυλάκια ελέγχου, χώροι παροχής πρώτων βοηθειών, τουαλέτες και μικρές καντίνες σε εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό, όπου δεν υπάρχουν κτίρια διαθέσιμα για τη φιλοξενία χρήσεων εστίασης και αναψυχής»
Είμαστε επιφυλακτικοί μ' αυτή την πρόταση γιατί υπάρχει κίνδυνος στην πράξη υπερβολικής σε αριθμό εγκατάστασης περιπτέρων, τη στιγμή που υπάρχουν αρκετά κτίρια διατηρητέα στο πάρκο, που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των επισκεπτών.
12) Διαχείριση του Πάρκου- Ζητήματα ιδιοκτησίας
Ο Οργανισμός Αθήνας προτείνει τελικά με κάποιες επιφυλάξεις και ερωτηματικά (σελ.31,32) να παραμείνει ως έχει η ιδιοκτησία, και η χρήση, και ο καθένας ξεχωριστά με δικά του μέσα και ευθύνη να προχωρήσει στη διαμόρφωση του χώρου του.
Προτείνει επίσης (παρ' ότι αναγνωρίζει τα μειονεκτήματά του), τον συντονισμό ρόλο να τον έχει ο οργανισμός Αθήνας μέχρι τη φάση ολοκλήρωσης του πάρκου, και μετά ο συντονιστικός ρόλος να περάσει στον ενιαίο «Μητροπολιτικό Φορέα ανάπλασης και διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών Αττικής» (ΦΕΚ 180/Α/22-8-2011 αρθ. 59/1 ο οποίος ενσωμάτωσε υφιστάμενος φορείς, δηλαδή σε ένα τεράστιο και χαώδη φορέα.
Η πρότασή μας είναι να δημιουργηθεί άμεσα ένας νέος Φορέας διαχείρισης του πάρκου με αυξημένες αρμοδιότητες και δυνατότητες τόσο στο επιτελικό-διοικητικό επίπεδο, όσο και στο επίπεδο της υλοποίησης και συντήρησης του πάρκου.
Χωρίς την ύπαρξη ενιαίου φορέα για το πάρκο, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να μην υλοποιηθούν τελικά οι οποίες θετικές αποφάσεις και νόμοι όπως το ζήσαμε ήδη με την μη υλοποίηση του νόμου 732/77 περί παραχώρησης 1000 στρεμμάτων στους όμορους Δήμους.
Ας σημειωθεί ότι υπάρχει στον χώρο [σελίς 5 «... ένα πολυσύνθετο καθεστώς ιδιοκτησίας και χρήσεων (περίπου 50 ιδιοκτησίες 16 διαφορετικών φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα)].
Η πάγια πρότασή μας είναι να απομακρυνθούν άμεσα όλα τα στρατόπεδα.
Όλες οι ιδιοκτησίες να μεταβιβαστούν στον ενιαίο Φορέα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή.
Η πρότασή μας συμπίπτει απόλυτα με την πρόταση-θέση της προηγούμενης μελέτης του ΕΜΠ που χαρακτηριστικά ανέφερε.
«Στον Φορέα αυτό προβλέπεται η μεταβίβαση όλων των επιμέρους ιδιοκτησιών που αποτελούν τον πυρήνα του πάρκου. Έτσι θα έχουμε ένα πάρκο με ενιαία ιδιοκτησία και λειτουργία υπό την διοίκηση ενός ενιαίου φορέα.
Ο φορέας αυτός θα αναλάμβανε και θα διεκπεραίωνε όλες τις φάσεις υλοποίησης του πάρκου (εκπόνηση ή ανάθεση μελετών, ανάθεση και επίβλεψη εργολαβιών κατασκευής υπαίθριων διαμορφώσεων και κτιρίων), ενώ θα αναλάμβανε την συντήρηση του πάρκου στη φάση λειτουργίας του».
Δυστυχώς η πρόταση του Οργανισμού Αθήνας να αγνοήσει την παλιά πρόταση της μελέτης του ΕΜΠ και να αναθέσει την όλη διαχείριση σ' ένα υδροκέφαλο οργανισμό, ενιαίο για όλα τα πάρκα της Αττικής εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για την υλοποίηση στην πράξη του πάρκου.
Τέλος προτείνουμε να δοθούν άμεσα αρκετές εκτάσεις (στρατόπεδα κλπ) όπως άλλωστε και ο Οργανισμός Αθήνας προτείνει έστω κατά χρήση στους αντίστοιχους Δήμους (Αθηναίων, Ζωγράφου, Παπάγου).
13) Ο Δήμος Αθηναίων να διεκδικήσει τα δικαιώματά του
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην σελ. 7 «το 1977 μία έκταση 965 στρεμμάτων περίπου, παραχωρήθηκε με νόμο 732/77 από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΘΑ) και τον Αυτόνομο Οικοδομικό Οργανισμό Αξιωματικών (ΑΟΟΑ) «...άνευ ανταλλάγματος...», στους Δήμους Αθηναίων και Ζωγράφου με σκοπό τη δημιουργία χώρων πρασίνου.
Μάλιστα η έκταση αυτή μεταγράφηκε και στο υποθηκοφυλακείο Αθηνών ένα πολύ μικρό τμήμα της, κατ' εφαρμογή του νόμου 732/77 παραδόθηκε με επίσημο πρωτόκολλο στους Δήμους Αθηναίων.
Δυστυχώς όμως το μεγαλύτερο τμήμα ως αποτέλεσμα της ολιγωρίας και αδιαφορίας του Δήμου Αθηναίων αν και επισήμως παραχωρημένο παρέμεινε στην κατοχή του Ταμείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΘΑ).
Είναι καιρός πλέον ο Δήμος Αθηναίων έστω και καθυστερημένα, να διεκδικήσει τα δικαιώματά του.
Ας σημειωθεί ότι ο οργανισμός Αθήνας με το υπ' αριθ. πρωτ. 738/4-3-2011 έγγραφο του Προέδρου του οργανισμού Αθήνας κ. Πολύζου προς το Δήμαρχο Αθηναίων κ. Καμίνη είχε προτείνει στο Δήμο Αθηναίων να προβεί σε ορισμένες, ρεαλιστικές και άμεσες δράσεις.
Δυστυχώς και πάλι ο Δήμος Αθηναίων αδιαφόρησε (ο Σύλλογός μας είχε αναφερθεί σ' αυτό το έγγραφο του οργανισμού Αθήνας με την υπ' αριθ. 000974/3-1-2012 επιστολή μας).
14) Η μακρόχρονη εμπειρία μάς έχει διδάξει πως η κατάρτιση της σχετικής θετικής νομοθεσίας και πολύ περισσότερο η υλοποίησή της απαιτεί την συνεχή παρέμβαση των πολιτών και των φορέων τους.
O σύλλογός μας στο μέτρο των δυνατοτήτων του θα συμβάλει συνεργαζόμενος στενά με την επιτροπή αγώνα και άλλους φορείς για να δημιουργηθεί ένα μεγάλο ενωτικό κίνημα ώστε επιτέλους να υλοποιηθεί το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή.
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος
Μ. Ζωίδης
Η Γραμματέας
Ε. Παπαδήμα